Achter de schermen
van Radio Noordzee
FERRY MAAT
Ferry Maat heeft van zijn hobby een vak gemaakt. Na
zijn onderwijs-akte piano aan het conservatorium gehaald te hebben, speelde hij
achtereenvolgens in allerlei groepjes, werkte als studiomuzikant en was in
allerlei gelegenheden disc-jockey.
Moet een disc-jockey verstand
hebben van muziek?
Nee, dat niet. Je moet wel platen kunnen kombineren.
Ik werk meestal volgens een bepaald schema een top-50 plaat, een verzoekplaat,
gouwe ouwe enz. Alles zoveel mogelijk aangepast aan de luisterbehoefte. De
laatste tijd worden steeds meer oude platen gedraaid. Die zijn erg populair.
Kan een disc-jockey hits
'maken'?
Soms, maar dat wordt meestal overschat. Ik hecht niet
zoveel waarde aan hit-pics. In wezen zijn het de platenmaatschappijen, die
bepalen wat populair gaat worden. En die platenmaatschappijen passen zich
voortdurend aan aan de smaak van de mensen. Soms halen wij een stuk van een LP
en draaien dat regelmatig. Een platenmaatschappij wil dan nog wel eens
besluiten om zo'n stuk op single uit te brengen. Dan heb je wat invloed.
Werkt dit vak afstompend ?
Nee, dat niet. Je wordt wel eens platenmoe.
Bijvoorbeeld als een plaat een hit is geworden. De mensen reageren vrij
langzaam. Tegen de tijd, dat wij een plaat al weken draaien, krijgen de
luisteraars pas in de gaten, dat het een goeie plaat is. Grote hits hebben
dikwijls een hele lange aanloopperiode.
Krijg je veel brieven ?
Ik krijg er zo'n 30 per dag. Ik geloof, dat de
Nederlander nogal zakelijk is ingesteld. Soms krijg ik leuke brieven, vooral
uit Engeland. De mensen gaan je dan allerlei dingen schrijven. Gezellige
brieven, die hebben mijn voorkeur. Maar meestal gaat het gewoon om een
verzoekje of iets dergelijks. Ik heb overigens nauwelijks tijd om op brieven te
reageren. Soms, als je een hele waslijst van verzoekjes ontvangt, krijg je de
indruk, dat men geen idee heeft wat hier allemaal gebeurd, maar dat hoeft ook
niet.
Naar welke muziek luister je
zelf graag ?
Als ik 's avonds thuis kom, zet ik het liefst een
beetje rustige muziek op : Sergio Mendes, Astrid Gilberto, Burt Bacharach,
Collin Bluntstone. Ik zou best een nachtprogramma willen presenteren met fijne
luistermuziek.
JOOST VERHOEVEN
Joost Verhoeven is elke dag
van 10.00 tot 12.00 uur in de ether. Hij begon bij Noordzee als nieuwslezer en
nam na het vertrek van Jan van Veen diens plaats in. Een nieuwslezer zit op het
schip en het is interessant om te midden van alle landrotten in Bussum, de
mening van Joost Verhoeven over het leven te midden van het ruime sop te
vragen.
Je zat steeds periodes van 14 dagen op het schip. Dat
betekende één week ochtenddienst en één week middagdienst. Ochtenddienst wil
zeggen, dat je om half zes 's ochtends uit je kooi kroop om de banden om zes
uur te kunnen starten. Daarna ging je eten en de rest van de tijd verzamelde ik
nieuws voor de nieuwsuitzendingen (er staat een telex aan boord), startte
banden van andere programma's en luisterde platen af. 's Middags bereidde je
het programma van vier uur voor (Driemaster). 's Avonds zat je meestal TV te
kijken, je rommelde wat in de studio of deed andere dingen. Er was altijd een
leuke sfeer aan boord. Radio Noordzee is vorige jaar flink in de publiciteit
geweest en Joost is één van de weinige mensen, die daarover kan meepraten. Ik
zat nog maar een paar dagen aan boord toen die bom ontplofte Ik lag te slapen
en hoorde een knal. Ik heb toen de radio aangezet en was eigenlijk alweer half
van plan weer in te slapen toen ik iemand met een brandblusapparaat zag rennen.
Er is geen paniek geweest, maar het was allemaal wel erger dan de mensen,
geloof ik, denken.
Joost Verhoeven verzorgde al maanden in het
'geheimzinnige' kamertje van het schip de nieuwsuitzendingen toen plotseling
een bekend ochtendblad met zijn 'spionageverhaal' kwam.
Joost Verhoeven : niets
klopte er van dat verhaal. Ik kan mij erg kwaad over dat soort dingen maken.
Voel je het als een
persoonlijke aanval ?
Joost : als de zender aangevallen wordt, voel ik dat als een persoonlijke
aanval, ja.
Joost heeft momenteel een
artiestenburo in Haarlem (Traffic) waar hij boekingen verzorgt en plaatopnames
regelt, als daarvoor mogelijkheden zijn. Hij zat in zijn diensttijd in Suriname
en werkte daar voor Radio Apinti en maakte reportages over Suriname voor de
Wereldomroep. Bovendien heeft Joost voor een paar kranten geschreven in
Nederland. Met Tony Berk heeft hij gemeen het radio werk, dat hij voor een
ziekenomroep deed. Tony deed dit in Amersfoort, Joost werkte voor de Ruaz In
Beverwijk.
Hoe ziet Joost de presentatie
van zijn programma ?
ik wil een rustig programma maken. Als iemand een boek
zit te lezen, moet ie niet gestoord worden door een disc-jockey. Niet de
disc-jockey komt op de eerste plaats, maar de plaat. Een programma moet ook
afgestemd zijn op de luisteraar. Ik vind het Nederlandse repertoir steeds beter
worden : persoonlijk mag ik de Ribi's, André van Duyn en Ciska Peters graag
horen. Je maakt deel uit van een industrie en daar houd je rekening mee. Ik zal
echter nooit een plaat draaien alleen om een plugger een plezier te doen.
Zoiets doe ik alleen als die man met een goeie plaat komt. Thuis draai ik veel
Bacharach en James Last. Ik geloof, dat ik zoveel muziek overdag hoor, dat ik
mij 's avonds alleen nog maar wil ontspannen.
Wat betekent het bij een
piraat te werken ?
Je werkt voor een groter publiek. Dat is nu wel
bewezen. Je presentatie kan wat losser, wat vlotter, Ik geloof, dat er bij de
zuilen meer voorschriften zijn. Je kunt ook meer improviseren.
PETER HOLLAND
Peter Holland zegt : eigenlijk wil ik geen disc-jockey zijn. Ik
wil praten tegen mensen, ervaringen vertellen. Ik zoek kontakt met de
luisteraar. Over platen vertel ik bijna nooit iets.
Peter Holland kende Jan van Veen uit diens Veronica
tijd. Op een avond toen hij in zijn woonplaats Ter Heide aan Zee thuiskwam van
zijn werk, belde Jan van Veen op. Vroeg of Peter zin had om voor Noordzee te
komen werken. Er volgde een stemtest en de zaak was rond. Zo verzeilde Peter
zonder moeite bij Noordzee na jaren vruchteloos moeite gedaan te hebben om bij
Veronica aangenomen te worden.
Peter : het was altijd enorm gezellig bij Veronica, maar hier voel ik mij
thuis. Ook voor Peter geldt, dat zijn hobby zijn beroep is geworden. Maar zijn
benadering is wat anders dan bij de doorsnee disc-jockey. Peter zegt : dingen
over platen vertellen, doe ik niet veel, net als introotjes timen en meer van
die stokpaardjes van elke disc-jockey.
Ik zoek het meer in een persoonlijke benadering. Stel,
dat iemand een avond is doorgezakt. Als ik dan over de radio zeg : lekker
doorgezakt gisteren, vindt zo iemand dat tof. Iedere luisteraar moet denken :
hij heeft het tegen mij. Het gekke is ook, dat uit mijn post blijkt, dat de
mensen zich persoonlijk aangesproken voelen. Ik krijg tekeningen en komplete
werkstukken toegestuurd. Een disc-jockey heeft een sociale functie, geloof ik.
Hij is meer dan een
entertainer. Bedenk, dat het ochtendpubliek het moeilijkste publiek is. Peter
Holland vindt zichzelf geen uitgesproken 'popfiguur', draait graag Nederlands
werk (ik houd vooral van Herman van Veen, Liselore Gerritsen, cabaret in het
algemeen zou je kunnen zeggen) en voor de rest het middle of the road genre
(middle of the road muziek zou je kunnen vertalen met 'lichte muze').
Denkt Peter veel over zijn
werk na ?
Dag en nacht. Je blijft altijd met dit werk bezig. Ik
werk het liefst gewoon samen met Ferry de Groot (technicus), die mij erg helpt
met allerlei dingen. Ik houd er niet zo van, dat er allerlei mensen om je heen
lopen, dan ga ik me verspreken. Bij de drive-ins vind ik het ook wel moeilijk
om je elke keer weer waar te maken, maar als ik eenmaal los ben, gaat het wel.
Ik ben niet iemand om een toer te bouwen, ik wil vooral eerlijk blijven in mijn
presentatie. Verder geloof ik, dat het beroep van discjockey geen ander beroep
is dan bijvoorbeeld stratenmaker of buschauffeur. Ik ben net zo gewoon als
ieder ander. Niet dat ik het erg zou vinden om ooit op straat herkend te worden
als Peter Holland. Ik wil alleen niet in een bepaalde rol gedwongen worden. Wat
ik in de toekomst wil gaan doen? Dat weet ik niet. Ik ben veel te jong om mij
daar zorgen over te maken.
TONY BERK
Tony Berk heeft dertien
ambachten uitgeoefend, waarvan er twaalf niet erg suksesvol uitpakten. Het
dertiende ambacht is dat van discjockey en daar blijkt hij in het geheel geen
moeite mee te hebben. Om je een summier inzicht te geven in Tony's wandel : hij
schreef een hit, maar viste toen de buit verdeeld werd tamelijk achter het net
(meer wil hij er niet over loslaten : 'die zaak is inmiddels geregeld'), hij
nam als zanger een plaat op bij Telgram (Whiskey Puur) en dat werd geen hit
('Ik zong gewoon niet goed, zegt Tony nu, eerlijk), hij acteerde in een
gesubsidieerd filmpje waarin sex een niet onbelangrijke rol speelde, hij
speelde eens voor disc-jockey in het programma Twien (weet je nog wel oudje) en
deed dat aanvankelijk zo goed, dat allerlei mensen begonnen te mompelen, dat er
in Hilversum heel toevallig plaats was voor een disc-jockey en daar werd Tony
zo nerveus van, dat hij tot op de bodem van een reeks glazen keek en zo
loslippig werd, dat er geen plaats meer in Hilversum was na afloop. Tony
organiseerde ook nog mode-shows, deed promotie voor merken, die bekendheid
zochten en viel van de ene teleurstelling in de andere. Het is allemaal niet zo
snel gegaan als ik gehoopt had, zegt hij nu grijnzend. Bij Radio Noordzee begon
hij als invaller en dat deed hij zo goed, dat toen Joost de Draaier het kalmer
aan wilde gaan doen, hij diens programma's toegeworpen kreeg. Dat is enerzijds
prachtig, zegt Tony, anderzijds sta je wel behoorlijk voor het blok. Joost is
nu ook weer niet zomaar iemand. Tony is blij met het sukses, dat hem nu ten
deel valt : populariteit is in zoverre belangrijk, dat het je in staat stelt om
andere dingen te kunnen opzetten. Zoals het plaatje, dat hij gaat maken met
Peter Koelewijn en waarvan hij veel verwacht.
Krijgt Tony Berk veel post ?
Kijk,
die hele idolen tijd is voorbij. Je zou kunnen zeggen : als je om post vraagt,
krijg je het ook. Het variëert gewoon. Ik heb eens een liefdesbrief kompetitie
gehouden. Daar kwam behoorlijk wat uit.
Doet Tony Berk graag drive-ins ?
Drive-ins zijn een feest. Echt waar. Je krijgt
bovendien een hoop ervaring met het publiek. Je moet je steeds weer waarmaken.
Je maakt overigens wel het één en ander mee. Ik was eens met Brian McKenzie in
Aartrijke in België. Komt er een knaap naar me toe, die zegt : ga je mee naar
mijn stamkroeg ?
Wij mee. Maar die stamkroeg was één of ander
achterafje met van dat penose spul en barmeisjes. En wij zagen er nogal
opvallend gekleed uit. Zegt die man, die ons meegenomen heeft : Jongens dit
zijn een stelletje disc-jockeys van Radio Noordzee. Een paar vrouwen zochten
kontakt met ons, dat heb je nu eenmaal. Wij de geintoer maken, lachen en zo.
Maar dat lusten die kerels niet. Toen wij na een tijdje opstapten, bleek buiten
een vent met een mes te staan. Wij naar de bus rennen. Na een tijdje merkten
we, dat er een witte Peugeot achter ons aankwam. Die kerel probeerde ons te
snijden, maar dat moet je niet proberen met een bus, zoals wij die hebben. Wij
drukten hem dus een paar keer de berm in. Op een gegeven moment zit ie naast
ons, wij hadden al een krik in ons hand. Zien wij ineens, dat die vent een
pistool in zijn hand heeft. Het was mistig, maar toen zijn wij er toch wel heel
snel vandoor gegaan. In Haarlem hebben wij trouwens ook een keer meegemaakt,
dat er een kerel in onze auto zat met een revolver.
Moet je hard zijn in dit vak
?
Ja. In ieder geval voor jezelf. Je moet het kunnen
opbrengen om met vier uur slaap rustig een dag van zestien uur te maken. Er
zijn weken, dat ik 70 à 80 uur maak. Disc-jockey is geen louter plezierbaantje.
De tijd, dat een disc-jockey op zijn image kon teren is voorbij.
Bron
: Muziek Parade Mei 1972