MODELBOUW
VRAAGT EINDELOOS GEDULD EN ... SPORTIVITEIT
Bep Elands
maakt ‘t tot het kleinste onderdeel zelf
Opeens zagen we het
vliegtuig dalen en met z'n tweeen holden we er achteraan. Maar niet alleen wij renden
over het weiland, maar ook een paar koeien, die er graasden, hadden het
toestelletje vlak over zich heen zien scheren en omdat het nogal rood van kleur
was, hobbelden ook zij zo hard ze 
konden. En wanneer er geen prikkeldraad
geweest was, waar het vliegtuig tegenaan botste en gelukkig half overheen
sloeg, dan hadden die koeiepoten er beslist niet veel van over gelaten. Nu was
het toch wel gedeeltelijk kapot, maar het toestelletje bleek nog te
repareren..." We zaten bij Bep Elands thuis en luisterden nar zijn
avonturen, die hij sinds een jaar of zes beleefd had met zijn radiografisch
bestuurbare vliegtuigen en schepen. Avonturen, die meestal eindigden met pech.
Dan zagen hij en zijn vriend weer een werkstuk van vele maanden in enkele
seconden zodanig beschadigd, dat zij maar weer naar huis trokken om de boel te
herstellen en hun geluk op een volgende vrije zaterdagmiddag opnieuw te gaan
beproeven. „Ze zeggen wel eens: het is een keiharde sport," voegt hij
eraan toe, „en dat is het ook werkelijk. Je hebt soms wel een jaar lang - 'met
tussenpozen weliswaar - aan een vliegtuig zitten knutselen, je laat hem op een
goede dag op, het gaat een paar keer goed en dan opeens – smakt het toestel
neer en breekt er bijvoorbeeld een vleugel af. Zoiets kan natuurlijk wel weer
gerepareerd worden, maar het is een zwakke plek geworden en na een paar keer
gemaakt te zijn, kan zo'n toestelletje door steeds overplakken van de bekleding
of het aanbrengen van een extra latje uit z'n balans geraken, zodat het stuur
in de staart (dat is het enige waarmee we hen bochten kunnen laten maken, omdat
we niet zoals met echte vliegtuigen een stuurinrichting op de vleugels kunnen
aanbrengen) niet meer op de juiste wijze reageert en we het toestel
bijvoorbeeld alleen maar een linker bocht kunnen laten maken. Staat het roer
namelijk naar rechts, dan vliegt hij door de zwaardere linkerkant alleen maar
rechtuit."
Ja, dat zijn zo van
die ervaringen, die men al experimenterend kan opdoen. Maar het knutselen zelf
is al een prachtige en leerzame vrije tijdsbesteding. En terwijl de meeste
knutselaars gespecialiseerd zijn op één bepaald terrein, zo gaat Bep Elands'
interesse uit naar méér richtingen, want behalve het bouwen van schepen en
vliegtuigen - houtbewerking dus - maakt hij ze ook radiografisch bestuurbaar.
Niet door kant-en-klare motortjes, zend- en ontvanginstallaties te kopen, maar
deze ook zelf van a tot z in elkaar te zetten, m.a.w. hij heeft dus teven
studie gemaakt op het gebied van elektriciteit en radio.
Dat laatste dateert
eigenlijk vanaf de bezettingsjaren, want om de Engelse zender te kunnen
beluisteren, prutste hij zelf een radio in elkaar en deze kennis heeft hij in
zijn diensttijd in Indonesië uitgebreid tot het bouwen van andere apparaten op
radiogebied. Een goede hulp had hij daarbij van zijn vriend Jaap, die bij een
radiozaak werkte en hem nog al eens aan allerlei onderdelen kon helpen. Graag
zou Bep Elands zich aansluiten bij een knutselclub om gezamenlijk met de andere
leden schepen of vliegtuigen in elkaar te zetten, maar die is er in zijn
woonplaats Opheusden niet. Wel bezoekt hij soms wedstrijden op Terlet bij
Arnhem en zodoende komt hij wel met andere modelbouwers in aanraking en heeft
hij prettige contacten met hen, die in andere delen van ons land wonen en
blijft hij op de hoogte van hun ervaringen. En daarnaast leest hij natuurlijk verschillende hobby-bladen,
waardoor hij tal van nieuwe ideeën opdoet.
En intussen
verwaarloost hij ook niet het meer eenvoudige werk. Tenminste wat in de ogen
van gevorderde knutselaars eenvoudig genoemd wordt. Als leek stonden we echter
versteld over het „winteravondwerk", zoals Elands het noemde en waarmee
hij bedoelde het maken van schepen en scheepjes in de huiskamer, waarbij hij
geen groot gereedschap hoeft te gebruiken en waarbij het in hoofdzaak op
eindeloos geduld aankomt.
Die driemaster
bijvoorbeeld met al dat tuigwerk, dat bijna niet geknoopt kon worden, maar waar
de verbindingen gelijmd moesten worden. Zo wil hij in de toekomst ook nog een
een scheepje in een fles maken. De manier waarop dit gebeurt, is hem al bekend,
maar de tijd heeft hij er nog niet voor gevonden. Dat komt echter nog wel eens.
Voorlopig gaat zijn aandacht nog even uit naar het vliegtuig, dat op z'n eerste
proefvlucht wacht en waarschijnlijk het kleinte model in Nederland zal zijn,
dat radiografisch bestuurd kan worden en - wanneer de berekeningen kloppen -
ook nog wel een doellanding kan maken om daarna op eigen kracht weer op te
stijgen. Bij wedstrijden krijgen de modelbouwers daar een flink aantal punten
voor, waaruit blijkt dat het nog niet zo eenvoudig is.
De brandstof voor
deze kleine motoren bestaat uit ether, petroleum en wonderolie. Maar omdat
smeerolie goedkoper is dan wonderolie, gebruikt Elands altijd het
eerstgenoemde, waarmee uitstekende resultaten behaald werden.
Dat er heel wat komt
kijken voordat een boot of een vliegtuig voor het eerst te water of in de lucht
gelaten kan worden, hebben we die middag wel begrepen, maar dat het tevens een
van de meest spannende hobbies is, daarover bestaat na het horen van de diverse
verhalen bij ons geen twijfel meer. Alleen.., je moet teleurstellingen sportief
kunnen incasseren en je moet over een behoorlijke dosis geduld beschikken.
|
|
|
|
Bron : Spiegel 25 Oktober 1958